Column in de Telegraaf.

Het zal maar de baas van jouw pensioenfonds zijn. John Landman, directeur van PFZW, trakteerde zijn pensioendeelnemers in de zorg deze week op een hosanna-verhaal. Iedereen gaat er vele procenten op vooruit, zo juichte hij. Risico’s en toekomstige tegenvallers worden voor het gemak onder het tapijt geveegd.

Economisch commentator

14:30 uur | 4 oktober 2025

„Het is super dat wij mensen kunnen vertellen dat het pensioen omhooggaat”, kraaide de pensioendirecteur in een verder kritiekloos stuk bij de concurrent. „We vinden dat het nieuwe pensioenstelsel beter is en dan is het mooi dat mensen daar meteen de vruchten van plukken.’’

Dat laatste is domweg niet waar. De pensioenen gaan bij de overgang naar het nieuwe stelsel mogelijk omhoog, maar dat zijn niet ’de vruchten’ van dat nieuwe systeem. Dat komt alleen maar omdat alle buffers eenmalig mogen worden uitgedeeld. Pensioenfondsen stappen over van een streng regime naar een licht regime en mogen daarom voor één keertje Sinterklaas spelen.

Overigens doet PFZW dat pas op 31 december en andere fondsen nog een jaar later. Dus tot die precieze datum blijft het spannend. De stand op de exacte datum is bepalend voor de uiteindelijke pensioenverhoging.

Wat betreft de aanstaande pensioenverhoging past nog een andere nuancering. Het zijn niet de pensioenen die omhoog gaan bij de transitie, maar de verwáchte pensioenen. Het fonds zal op basis van de gunstige dekkingsgraden (met dank aan de gestegen rente) het geld verdelen. Dan wordt van alle pensioendeelnemers berekend welke uitkering ze grofweg kunnen verwachten. Maar garanties zijn er niet.

De pensioendirecteur is niet de enige die kletskoek verkoopt. Veel eerder deed toenmalig FNV-voorzitter Tuur Elzinga dat ook al toen hij beweerde dat ’iedereen’ erop vooruit zou gaan in het nieuwe pensioenstelsel. Ook dat is allemaal gebaseerd op het uitdelen van de buffers die verplicht waren onder het oude systeem.

Vermaledijde rekenrente

Mij verbaasde het dat de verdeling van het geld gebeurt op basis van de dekkingsgraad. Daarmee wordt bepaald hoe de verhouding is tussen toegezegd pensioen en het vermogen dat in kas is. De crux in die rekensom is de vermaledijde rekenrente waar al jaren controverse over is. Je zou denken dat als je het pensioengeld verdeelt in individuele potjes die dekkingsgraad niet meer relevant is. Je verdeelt toch alleen maar het échte geld dat in kas is?

Maar zo simpel is het niet. Ook in het nieuwe pensioenstelsel wordt weer vrolijk gewerkt met die rekenrente. Het pensioenbedrag dat straks op je overzicht staat is een verwacht pensioen op basis van een projectierendement. Het nieuwe pensioen gaat meebewegen met de werkelijke rendementen op de beurs. Maar ook in dat nieuwe stelsel kan het pensioen tegenvallen als de rente daalt. Precies het effect waarover de laatste jaren zoveel te doen was.

In die zin is het pensioenoverzicht dat je gaat krijgen een fata morgana. De pensioendirecteur kan victorie kraaien wat hij wil. Op papier krijg je er misschien vele procenten bij, maar het zegt allemaal niks. Zeker niet als je pensioendatum nog ver in de toekomst ligt.

Martin Visser is journalist en econoom. Hij maakt de wekelijkse podcast Kwestie van Centen en geeft economisch commentaar op radio en tv. 

“Als je Verleden langer is dan je Toekomst is denken aan het Heden een Must”

 “In een wijs land planten oude mannen en vrouwen bomen in wier schaduw ze zelf niet zullen zitten” 

Holke J.M.Flapper
De Plaetse 139
5708 ZK Helmond
mobiel: 06 24392244
[email protected]
www.verontrusteouderen.nl