15 mei 2017

De afgelopen maanden was het volop in het nieuws. De middeninkomens raken in de knel omdat ze te weinig verdienen om een woning te kopen, maar teveel voor de sociale huur. Er is een groot tekort aan middeldure huurwoningen; door de crisis is jarenlang (veel) te weinig bijgebouwd. Daar komt bij dat woningcorporaties, die in het verleden regelmatig middeldure huurwoningen ontwikkelden, sinds de nieuwe Woningwet min of meer buitenspel zijn gezet.

Is er een taak voor corporaties in de middeldure huur weggelegd? En als Den Haag dat vindt, wat moet er dan qua regelgeving gebeuren? Zoals bekend is de Woningwet per 1 juli 2015 aanzienlijk verscherpt. Voor commerciële activiteiten is toestemming van de Autoriteit Woningcorporaties vereist. Hoewel begrijpelijk na de misstanden in de sector reikt de regel (te) ver.

Het ontwikkelen van middeldure huur is volgens de rijksoverheid ook een commerciële activiteit. Wil een corporatie een paar woningen in de vrije sector bouwen, dan heeft ze toestemming nodig. Die toestemming krijgt de corporatie pas na het doorlopen van een tijdrovende procedure. Daarvoor moet de corporatie, met medewerking van de gemeente en het WSW, de markttoets, de financiële toets en de rendementstoets doorlopen. In de praktijk blijkt dat lang niet alle gemeenten daar tijd en energie in willen steken. Zonder markttoets kan de corporatie de toestemming vergeten. Het plan strandt dan direct. In de praktijk blijken er nauwelijks markttoetsen te worden uitgevoerd.

Na bijna twee jaar verscherpte wetgeving kunnen we concluderen dat zowel gemeenten als corporaties geen zin hebben in deze bureaucratische procedure en dat veel corporaties zich alleen nog maar willen toeleggen op het ontwikkelen van sociale woningbouw. Daar is immers geen toestemming voor nodig en biedt de corporatie nog toegevoegde waarde.

Interessant is daarom de vraag wat er zou gebeuren als het administratieve struikelblok wordt opgelost. Gaan corporaties meer middeldure huur bouwen als er in het Besluit Toegelaten Instellingen Volkshuisvesting komt te staan dat toestemming niet is vereist voor de ontwikkeling van middeldure huur? Dit is eenvoudig te regelen, maar zou dit ook het tekort oplossen of zijn er nog andere redenen waarom corporaties zich hier niet (meer) op toeleggen?

Uiteraard hoor ik graag of u het gesprek hierover verder wil aangaan.

Eelkje van de Kuilen,
partner bij AKD advocaten, notarissen en belastingadviseurs