Vanmiddag heb ik (Wilma) een verzoek gedaan namens de pensioencommissie van de Federatie van Philips Gepensioneerden Verengingen (FPVG) om feedback te geven dat wij als lid van de Koepel niet zo blij zijn het verzoek om crisiscompensatie, verwoord in de Nieuwsbrief van 23 maart 2020Gaan wij als NBP dat ook doen? Ik denk dat we het moeten doen. De brief spreekt voor zich. Zie hieronder.

N.a.v. de Nieuwsbrief van de Koepel van gepensioneerden 23 maart 2020:

De Nieuwsbrief.
Het gaat hierbij om een vraag aan minister Koolmees “om in ieder geval voor het eind van het jaar ook voor gepensioneerden tot een vorm van crisis-compensatie te komen.”
Dat lijkt sympathiek. Maar over dit verzoek kan een heel verkeerd beeld kan ontstaan. De Telegraaf plaatste het bericht op 23 maart 2020 nogal schreeuwerig met de kop: ” Gepensioneerden vragen om crisiscompensatie.”

Slim?
Niet zo handig. Op een moment dat de wereld met urgentere zaken bezig is, zou deze kop en dit bericht tot verontwaardiging kunnen leiden en wordt opnieuw ouderen straks van alles verweten, waaronder egoïsme. In dit licht zal ook benadrukt worden dat minister Koolmees kortingen al een jaar heeft opgeschort. Met andere woorden hij heeft al veel voor de gepensioneerden gedaan. Er zijn immers veel mensen in moeilijke omstandigheden of kunnen in moeilijke omstandigheden komen. Van daklozen, mensen afhankelijk van de voedselbank tot bedrijfjes.

Paniek over de pensioenen.
Tegelijkertijd is er de volstrekt onnodige angst- en paniekzaaierij over pensioenen in sommige media. Pensioenen zijn van de lange adem. Er zal een (tijdelijke) forse dip komen in de (beurs)beleggingen van de pensioenvermogens. Dat zal hoe dan ook in de tijd herstellen, tenzij we in het einde ter tijden belanden. en dan hebben we geen van allen nog een pensioen nodig.
Rob de Brouwer rekende in het programma Café Weltschmerz van 20 maart 2020 af met de doemdenkerij en rekende voor dat zonder rendement bij scherp dalende vermogens er nog 100 jaar geïndexeerd pensioen kan worden uitbetaald. Dus er moet helemaal niet over “crisiscompensatie” gesproken worden. Dat is bedelen om een soort fooi, die niet nodig is. Het gaat verdorie om eigen geld.

Paniek is waanzin.
Elke “compensatie” komt immers uit de eigen portemonnee van de gepensioneerde, al is het een portemonnee waar de overheid zelf wel strak en onnodig door regelgeving de knip dichthoudt. De portemonnee zelf is adequaat gevuld. De overheid heeft belastinggeld nodig om bedrijven en inkomens te redden voorlopig. Voor niet korten en wel indexeren is geen enkele cent belastinggeld nodig. Dat hebben de pensioendeelnemers zelf gespaard en ons collectieve systeem heeft er een goed kapitaal van gemaakt! Sterker indexeren levert juist nu meer belastinggeld op dat aan ernstiger situaties besteed kan worden.

Drogreden voor afbraak pensioenstelsel.
Waar op gelet moet worden is, dat de corona omstandigheden en de boekhoudkundige gemanipuleerde dekkingsraad niet als drogreden gebruikt wordt om het pensioensysteem failliet te verklaren en het pensioenvermogen verduisterd wordt door Koolmees en de zijnen voor de banken en de verzekeringsmaatschappijen ten bate van hun aandeelhouders. Dan komen de (toekomstige) gepensioneerden wel in de problemen en dreigt een armoedeval, want die uitkeringen zullen veel lager zijn en er wordt veel minder pensioen opgebouwd. Dan wordt het woekerpolissen 2.0. Dat is het enige gevaar.

Signalen voor mogelijke afbraak.
In die zin baart dit bericht van 24 maart 2020 uit Pesioenpro mij toch zorgen. “”De uitwerking van het pensioenakkoord gaat door en loopt volgens schema. Door de coronacrisis hebben de overleggen wel een andere vorm en hebben de betrokken personen telefonisch contact met elkaar. De woordvoerder van minister Koolmees bevestigt dat het uitwerken van het pensioenakkoord één van de prioriteiten is van de minister en dat de ambtenaren doorgaan met het werken aan het pensioenakkoord.
Nog voor de zomer wordt verwacht een hoofdlijnennotitie aan de Tweede Kamer te overhandigen. Momenteel zijn de technische werkgroepen bezig met het afronden van memo’s. Deze gaan vervolgens naar de voorbereidingsgroep die op zijn beurt de stuurgroep adviseert.”
Ook de beantwoording van minister Koolmees van vragen van VVD-Kamerlid Roald van der Linde, op 17 maart 2020 maakt mij ongerust. De vragen zijn gesteld naar aanleiding van de uitspraak van Het Hof Den Haag, ECLI:NL:GHDHA:2020:25, van 21 januari 2020 en wel op 30 januari 2020. Het Hof zegt dat het onvoorwaardelijk recht op indexatie, de pensioenaanspraak is. Art. 20 Pensioenwet verbiedt wijziging van onvoorwaardelijke indexatie in voorwaardelijke indexatie. Professor Hans Meertens voorspelt dat individueel verzet tegen overdracht mogelijk blijft, individuele rechten niet kunnen worden aangetast, en de uitvoering van het pensioenakkoord zeer kan worden bemoeilijkt.
Koolmees antwoordt op 17 maart 2020, dat hij dat niet deelt dat collectief invaren moet en mogelijk moet worden, evenals hoe hij rechten borgt. Hij antwoord niet en verwijst naar de hoofdlijnennotitie die voor de zomer aan de Tweede Kamer wordt aangeboden. Vraag 7 werd gesteld op het moment dat de coronacrisis nog niet zijn beursschaduw vooruitworp. Hij luidt: “In hoeverre zouden ernstige financiële gevolgen, zoals een forse daling van de dekkingsgraad van het pensioenfonds of pensioenkorting voor alle betrokkenen, een grond kunnen zijn om van onvoorwaardelijke toezeggingen af te wijken? Welke grond in de (Pensioen)wet bestaat daarvoor?” Midden in de coronacrisis geeft Koolmees hier wél uitvoerig antwoord, op een moment dat alles en iedereen terecht met de crisis bezig is, en niet met de pensioenen. Een stuk uit het antwoord: “Artikel 134 van de Pensioenwet geeft een pensioenfonds bijvoorbeeld in een uiterst geval de mogelijkheid om de verworven aanspraken en pensioenrechten te verminderen. Alle overige sturingsmaatregelen uit het herstelplan moeten dan al (tevergeefs) zijn ingezet. De Pensioenwet biedt een grond om pensioenaanspraken op basis van de artikelen 19 en 20 te wijzigen,…” Onder het regime van het huidige FTK, de verplichte rekenregels kan dit dus desastreus kan uitpakken. En Koolmees wil niet aan de rekenrente tornen. Nog steeds niet. Misschien tegen een zwaar offer van zekerheid.

Alert zijn op versneld uitkleden pensioenen.
Ik proef het levensgrote gevaar dat de pensioenen versneld uitgekleed worden en dat het uitkleden straks, als de verkiezingen nu wel met grote kans door de coalitie glansrijk gewonnen zijn, gerechtvaardigd wordt met het feit dat ook de (toekomstig) gepensioneerden een offer moeten brengen. Zo gaan de pensioendeelnemers, die tot de dag van vandaag in 2020 de effecten  voelen in de vorm van veel minder inkomen en pensioenopbouw, van 2008 naadloos over in de coronacrisis van 2020 en de volgende jaren , die waarschijnlijk ook drastisch verder hun inkomen en pensioenopbouw snoeit. In werkelijkheid zal over wat langere termijn te zien zijn dat de verplichtingen minder werden door veel stervenswinst naar aanleiding van in de crisis overleden gepensioneerden en zal het bedrag in de pensioenfondsen weer fors gestegen zijn.
De smeekbede om een “crisiscompenstatie” van de nieuwe Koepel is niet slim. Ze kunnen beter anders alert zijn op de afbraak van ons stelsel onder de radar van de coronocrisis.

Wilma Berkhout